تحلیل تکنیکال چیست؟
تحلیل تکنیکال
یکی از علوم و فنون موردنیاز سرمایهگذاران در بورس ایران و سایر بازارهای مالی، تحلیل تکنیکال میباشد.
اما تحلیل تکنیکال چیست؟
تحلیل تکنیکال علم و فن پیشبینی آینده قیمتها بر اساس رفتار گذشته بازار میباشد. شاید درک این تعریف کمی سخت باشد لذا با تعریفی سادهتر به معرفی تحلیل تکنیکال میپردازیم: قیمت یک کالای پر نوسان را در نظر بگیرید، با بررسیهایی که انجام دادیم به این نتیجه رسیدیم که قیمت این کالا به مدت ۸ سال متوالی در تیرماه افزایش قابل توجهی یافته است؛ لذا میتوانیم این احتمال را در نظر بگیریم که در سال نهم در تیر ماه مجدداً قیمت این کالا افزایش یابد.
حال کمی با زبان بورسی توضیحاتی ارائه میکنیم؛ علم تحلیل تکنیکال با بررسی نمودار قیمت و زمان در گذشته، اطلاعاتی را از نمودار استخراج میکند که احتمال رخ دادن آن در آینده نمودار نیز وجود دارد لذا با کنار هم گذاشتن کلیه موارد استخراج شده از نمودار بهترین نقاط ورود و خرج از سهم را شناسایی میکند.
آشنایی با اصول تحلیل تکنیکال
اصول اساسی تحلیل تکنیکال، شامل سه اصل کلی است:
۱- همه چیز در نمودار قیمت نهفته است.
این اصل مبنای تحلیل تکنیکال است. ابتدا باید به درک درستی از این اصل برسیم تا تحلیل تکنیکال را بشناسیم. تحلیلگر تکنیکال میداند که همه عوامل تأثیر گذار روی قیمت سهم، در نمودار لحاظ شده است. یعنی تحلیل قیمتها تمام چیزی است که به آن نیاز دارد. اگر عرضه از تقاضا بیشتر شد قیمتها افزایش مییابند و چنانچه تقاضا بیش از عرضه باشد قیمتها کاهش خواهند یافت. تحلیل تکنیکال تغییرات قیمتها را از روی نمودار بررسی میکند و با علل روانشاختی و عواملی که موجب تغییر قیمت میشوند (مانند عوامل اقتصادی و سیاسی و..) کاری ندارد. اگر اصل اول تحلیل تکنیکال را بپذیریم یعنی پذیرفتهایم که قیمت، همه چیز است.
۲- احتمالاً تاریخ تکرار میشود.
اصل تاریخ تکرار میشود یعنی افرادی که در بورس خرید و فروش میکنند معمولاً در برابر نوسانات قیمت واکنشهای مشابهی نشان میدهند، مجموع این واکنشها منجر به شکل گیری الگوهای نموداری میشود. از الگوهای نموداری برای تحلیل تغییر قیمتها استفاده میشود. الگوهای نموداری ۵۰ سال قبل هنوز کاربرد دارند و اصل تاریخ تکرار میشود به این موضوع اشاره دارد.
۳- قیمتها از روند مشخصی تبعیت میکنند.
روند به معنای جهت حرکتی قیمتها میباشد. به فرض مثال وقتی از روند صعودی صحبت میکنیم به حرکت افزایشی قیمتها اشاره داریم. تحلیلگران تکنیکال بر این باورند که قیمتها از روندها تبعیت میکنند. قیمتها گرایش دارند که روند فعلی خود را حفط کنند. تحلیلگران معتقدند که تغییر جهت روندها بر اساس عوامل خارجی است یعنی جهت حرکت قیمت در آینده تغییر نخواهد کرد مگر اینکه عوامل خارجی بر آن اثر گذاشته باشند.
آیا گذشته میتواند برای پیشبینی آینده مورد استفاده قرار گیرد؟
کارایی اطلاعات مربوط به گذشته برای پیش بینی آینده، همیشه مورد سؤال برخی بوده است. استفاده از اطلاعات گذشته در بسیاری از شاخههای علوم مانند هواشناسی کاربرد دارد. بررسی گذشته قیمتها در دسته علم آمار قرار میگیرد و در تمام تحلیلهای زمانی، دادههای آماری گذشته مورد بررسی قرار میگیرند. ارزشمندترین اطلاعات مربوط به گذشته است و میتوان از آن برای پیشبینی آینده استفاده نمود. مجدداً بر روی واژه پیشبینی تاکید داریم و احتمالاً شما تفاوت بین پیشبینی و پیشگویی را میدانید.
انعطافپذیری و سازگاری تحلیل تکنیکال
بزرگترین مزیت تحلیل تکنیکال تطبیق پذیری و تنوع بالای آن برای انواع معاملات در زمانهای مختلف میباشد. اصول تحلیل تکنیکال را میتوان در تمام بازارها به کار برد. بازار بورس ذاتاً نوسانات زیادی دارد و در بازههای زمانی مختلف میتواند فعالتر یا آرامتر شود. تحلیلگر تکنیکال این انعطاف پذیری و سازگاری را دارد که بر قسمتهای فعال بازار متمرکز شود و در بازه زمانی خاصی یک روند را انتخاب کند یا روندی را حذف نماید.
به زبان ساده علم تحلیل تکنیکال در تمام بازارها از بورس تهران تا بورس نیویورک کاربرد دارد، در واقع هر نمودار قیمت و زمانی تاریخچهای از خود ساخته که این تاریخچه توسط علم تحلیل تکنیکال قابل تحلیل است.
آیا سرمایهگذاری بر اساس تحلیل تکنیکال منطقی است؟
دیدگاههای متفاوتی در مورد کارایی تحلیل تکنیکال وجود دارد که به بررسی آنها میپردازیم. دیدگاه اول به بررسی عدم مقبولیت تحلیل تکنیکال نزد مراجع دانشگاهی میپردازد. در گذشته دلایل موجهی از سوی مراجع دانشگاهی برای رد تحلیل تکنیکال وجود داشت. چندین سال قبل بعضی از اقتصاددانان عقیده داشتند قیمت هر سهم، از رفتارهای سرمایه گذار تأثیر میپذیرد و اطلاعات بازار تاثیرچندانی بر آن ندارد. امروزه با دانش و آگاهی بیشتر نسبت به تحلیل تکنیکال و مطالعات و تحقیقات دانشگاهی صورت گرفته، کارائی استراتژیهای تحلیل تکنیکال ثابت شده است. این بررسیها نشان میدهد که با استفاده از استراتژیهای بسیار ساده تحلیل تکنیکال، میتوان در طولانی مدت سود خوبی بدست آورد. دیدگاه دوم اعتقاد به عدم استفاده سرمایه گذاران بزرگ از تحلیل تکنیکال است. این دیدگاه نادرست است، چرا که در سالهای گذشته شرکتها و سرمایه داران بزرگی از مشاوران تحلیل تکنیکال استفاده کردهاند. البته موفقیت یا عدم موفقیت تمام روشهای سرمایه گذاری باید بر مبنای موفقیت سرمایه گذاران بزرگ سنجیده شود نه شکستهای افرادی که روش صحیح سرمایه گذاری را نفهمیدهاند. دیدگاه بعدی این است که تحلیل تکنیکال تنها برای سرمایه گذاریهای کوچک و یا نوسان گیری از بازار مناسب است. دیدگاه چهارم بیان میکند که تنها معامله گران خرد و کوچک از تحلیل تکنیکال استفاده میکنند. این دیدگاه هم نادرست است، چرا که امروزه بسیاری از شرکتهای بزرگ و موفق به شکل گسترده از تحلیل تکنیکال استفاده میکنند. البته برخی دیگر تحلیل تکنیکال را مناسب معاملات کوتاه مدت و معاملات مبتنی بر الگوریتمهای کامپیوتری میدانند اما حقیقت این است که حتی پیش از مرسوم شدن تحلیل با کامپیوتر، از تحلیل تکنیکال استفاده میشد. دیدگاه پنجم بیان میکند که درصد موفقیت تحلیل تکنیکال کم است. با بررسی سوابق تحلیلگران تکنیکالی که بیش از ۵ سال سابقه دارند، نادرستی این دیدگاه ثابت میشود. این افراد معتقدند که تحلیل تکنیکال تأثیر بالایی در موفقیت دارد البته شاید عدهای از افراد به علت تجربه و سابقه کمی که دارند، معتقد به تأثیر پایین تحلیل تکنیکال در موفقیت باشند. دیدگاه آخر بیان میکند تحلیل تکنیکال بورس از روی نمودار بسیار ساده و سریع است. این دیدگاه هم غلط است. برخی ادعا میکنند که با یک آموزش ۲۰ ساعته تمام تحلیل تکنیکال بورس ایران را به شما آموزش میدهند! این حرف نادرستی است چرا که تداوم معاملات موفق و کسب سودهای بزرگ نیازمند درک عمیق و شناخت صحیح تحلیل تکنیکال میباشد.
تحلیلگر تکنیکال کیست؟
از فردی که تحلیل تکنیکال انجام میدهد با نامهای چارتیست، تحلیلگر بازار یا تحلیل گر نموداری نام برده میشود. در گذشته همه این نامها معانی یکسانی داشتند.
تحلیلگر تکنیکال ویژگیهای منحصر به فردی دارد؛ او به نمودار قیمت ایمان دارد و بدون توجه به شایعات و اخبار معتقد است که تمام عوامل تأثیر گذار بر قیمت در نمودار قیمت نهفته است. تحلیلگر تکنیکال با بررسی گذشته نمودار بهترین نقاط ورود و خروج را شناسایی میکند و با صبر و حوصله منتظر تحقق پیش بینیهای خود میباشد.
آیا کامپیوترها هم میتوانند یک تحلیل گر تکنیکال باشند؟
امروزه از کامپیوتر در تحلیل معاملات بورس استفاده میشود. معاملاتی که با الگوریتمهای کامپیوتری انجام شود، معاملات الگوریتمی نام دارد. معاملات الگوریتمی معاملاتی هستندکه با استفاده از الگوریتمهای کامپیوتری انجام شوند. معاملات الگوریتمی میتواند اثر مستقیم یا غیر مستقیم داشته باشند.
اثرات مسقیم معاملات الگوریتمی با کامپیوتر
۱- افزایش نقد شوندگی
۲- افزایش حجم معاملات
۳- کم شدن دامنه نوسان
۴- افزایش عمق بازار
۵- کم شدن فاصله خریدار و فروشنده
۶- ممانعت از دستکاری قیمت
اثرات غیرمستقیم معاملات الگوریتمی
۱- افزایش سود سهامداران
۲- افزایش رضایت بازار
۳- بالارفتن ارزش بازار سهام
مزیتهای معاملات الگوریتمی
۱- معاملات الگوریتمی هزینههای اجرا و ریسکهای بازار را کنترل میکنند.
۲- سرعت و دقت بیشتر
۳- افزایش سرعت معاملاتی
۴- ایجاد اشتغال
۵- ساخت سیگنالهای معاملاتی
۶- جمع آوری و پردازش دادهها بوسیله کامپیوتر
۷- مدیریت ریسکها
۸- تحت نظرگرفتن سیستم جهت کنترل اشتباهات
تحلیل تکنیکال در بازارهای مالی
تحلیل تکنیکال دومین ابزاری است که شما برای ورود به بازارهای مالی میتوانید از آن استفاده کنید. در تحلیل تکنیکال فرض بر این است که اثر تمام اتفاقات بنیادی بر روی قیمت، لحاظ شده و در نمودار قیمت قابل مشاهده است. بنابراین اگر بتوان از روی نمودار قیمت برای آینده آن برنامهریزی کرد دیگر نیازی به انجام تحلیل بنیادی نیست. مزیت مهم تحیل تکنیکال این است که اساس آن برای تمام بازارهای مالی یکسان است و شما با یادگیری آن میتوانید به تحلیل داراییها در بازارهای مختلف بپردازید.
طی سالهای گذشتته افراد زیادی برای توسعه تحلیل تکنیکال تلاش کردهاند. حاصل این تلاشها، ابزارها و روشهای مختلف تحلیل تکنیکال موجود است. از جمله این روشها میتوان به خط روندها، اندیکاتورها، پرایساکشن، الگوهای کلاسیک و الگوهای هارمونیک اشاره کرد. توجه کنید که این ابزارها لزوما همگی برای تحلیل بازار نیاز نیست و شما میتوانید با پیدا کردن روش مناسب خود، بازار را تحلیل کنید.